Personel Yükseltici Platformları kullanacak kişilerin operatörlük belgesi olması gerekmektedir. 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu, 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununa dayanılarak hazırlanan İş Makineleri Sürücü Eğitim Kursları İle İlgili Yönergenin tanımlar kısmında, Personel ve yük yükseltici aracı: En az 6 metre çalışma yüksekliği, 100 kg kaldırma kapasitesi olan personel veya personelle birlikte yük yükseltmek için kullanılan ve sepet aparatı araç üzerinde bulunan, aparatları ruhsata işlenmiş tescil belgesine sahip makineyi veya en az 6 metre çalışma yüksekliği, 100 kg kaldırma kapasitesi olan personel veya personelle birlikte yük yükseltmek için kullanılan makaslı sistem ve tahrik sistemi elektrik motoruna sahip teknik belgesi bulunan makine olarak tanımlanmıştır.
Kaldırma Yükleme (Personel ve Yük Yükseltici) Tipi İş Makinesi Kurs Programı 09/09/2015 tarih ve 88 sayılı karar ile çerçeve programı kabul edilmiştir. Yeni çıkan İş Sağlığı ve Kanun kapsamında Kaldırma Yükleme (Personel ve Yük Yükseltici) Kullanıcıları Kaldırma Yükleme (Personel ve Yük Yükseltici) Tipi İş Makinesi Operatörlük Belgesi almak zorundadır.
Personel ve Yük Yükseltici Operatörü; Millî Eğitim Bakanlığı’ndan onaylı Operatör Belgesine sahip olmalıdır. Herhangi bir kaza anında bütün sorumluluklar operatöre aittir. Operatör Belgesine sahip olmayan kişi yasal olarak iş makinesini kullanamaz. Bu tür elemanları çalıştıran işverenler 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümlerine göre suçlu sayılırlar. Karayolları Trafik Kanunu Madde 36’da ise; Motorlu araçların, Sürücü belgesi olmayan kişiler tarafından karayollarında sürülmesi ve sürülmesine izin verilmesi yasaklanmıştır.
77.32.01 Nace Koduna sahip Kiralama Firmaları, kiralama operasyonlarını operatörsüz olarak gerçekleştirmektedirler. İş bu firmaların herhangi bir şekilde kanun ve mevzuatlar çerçevesinde eğitim verme zorunluluğu yoktur. Çünkü yasal olarak iş bu ekipmanların kullanılmasına ilişkin eğitim sadece Millî Eğitim Bakanlığına bağlı operatörlük kursları tarafından verilmektedir.
Kiralama firmaları, kiraladıkları makinanın sadece tanıtımını ve/veya eğitimini, firmanın talep etmesi durumunda, verirler. Talep edilen tanıtım ve / veya eğitim, iş bu ekipmanı kullanmak için kanunen zorunlu olan ve Millî Eğitim Bakanlığına bağlı operatörlük kursları tarafından verilen eğitimin yerini kesinlikle almamaktadır ve resmi olarak ta geçerliliği zaten yoktur.
Bu makinayı kullanacak kişilerin belgesinin olup olmadığı konusunda kiralama hizmetini alan firmanın ve ilgili şantiyenin İş Sağlığı ve Güvenliği Personeli sorumludur. Millî Eğitim Bakanlığına bağlı bir Operatörlük kursundan belgesi olmayan bir kişinin bu ekipmanı kullanması suçtur ve İSG Uzmanı tarafından kullanımına izin verilmemelidir
İş makineleri G sınıfı ehliyet kodları 105 ile başlamakta olup Her iş makinasının ehliyet kodu farklı olup operatör belgesi sertifikası makina türüne göre G sınıfı ehliyet sürücü belgesi kodu verilmektedir. Bu kod ilgili operatörün ehliyetine işlenmesi de gerekmektedir. Personel ve Yük Yükseltici (Manlift) operatör belgesi G sınıfı ehliyet kodu; 105.67 dır. Bu kodlar İçişleri Bakanlığı, Nüfus ve Vatandaşlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan talimatlar ile yürütülmektedir.
Sonuç olarak; 5580 Sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu, Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumlar Yönetmeliği, 14.08.2015 tarihli 72 sayılı kurul kararı ile kabul edilen Özel Çeşitli Kurslar Çerçeve Programı, 21.09.2006 tarih 5544 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Mesleki Yeterlilik Kanunu ile Milli Eğitim Bakanlığı, Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü’nün 08.03.2014 tarih ve 10.04/1009860 sayılı yönergesine dayanarak hazırlanmış, Kaldırma Yükleme (Personel ve Yük Yükseltici ) Operatörü Yetiştirme Kursu programını başarı ile tamamlayarak operatörlük belgesi almaya hak kazanmış kişiler, personel yükseltici platformları (Personel ve Yük Yükseltici) kullanabilirler.
Yukarıda dayanağa konu olan yetiştirme kursu programı; 77.32.01 Nace Koduna sahip Kiralama Firmaları kapsamamaktadır. Çünkü ülkemizde geçerliliği olan tüm eğitimler T.C. Anayasasında da belirtildiği üzere Millî Eğitim Bakanlığı’na aittir.
Kiralama hizmeti alan firma ve İSG uzmanı iş bu ekipmanı kullanacak kişinin belgesini sorgulamakla yükümlü olup, olmadığı taktirde Millî Eğitim Bakanlığına bağlı bir operatörlük kursundan belge aldırmalı ve ilgili kişi bu belgeye sahip olana kadar ekipmanı kullandırtmamalıdır. Herhangi bir iş kazasında Kiralama firmasının sorumluluğu, iş bu nedenlerden ötürü olmamaktadır.
SINAV İÇİN GEREKLİ EVRAKLAR
1. Nüfus Cüzdan Fotokopisi; Yaş şartı: 18 yaşını bitirmiş
2. Biyometrik Fotoğraf
3. Öğrenim Belgesi; Öğrenim şartı: En az ilköğretim okulu mezunu (1997 yılından önce mezun olanların ilkokul mezunu) olmak,
4. Sağlık Raporu; Sağlık Şartları: Operatörlük yapmasında engel olmadığına dair sağlık raporu “G sınıfı sürücü olur” veya ”İş Makinesi Kullanabilir” ibaresi yazacak,
5. Cumhuriyet Savcılığı Belgesi: Adli sicil kaydının bulunmadığına dair; Adli Sicil Belgesi.
ÖRNEK OPERATÖRLÜK BELGESİ (RESMİ)